กฎหมายใหม่แรงขึ้นจริง! “พ.ร.บ.คุกคามทางเพศ” มีผลใช้วันแรก ยกระดับเป็นอาญา จำคุก–ปรับชัด ไม่ใช่แค่ความผิดเล็กน้อยอีกต่อไป

=
วันนี้ถือเป็นหมุดหมายสำคัญของกฎหมายไทย หลัง พ.ร.บ.คุกคามทางเพศ ฉบับใหม่มีผลบังคับใช้อย่างเป็นทางการ ท่ามกลางความสนใจของสังคม เนื่องจากเป็นการ “ยกระดับโทษ” จากเดิมที่การคุกคามทางเพศมักถูกจัดเป็นเพียงความผิดฐานสร้างความเดือดร้อนรำคาญ มีโทษปรับไม่เกิน 5,000 บาท ไปสู่การเป็น ความผิดทางอาญาโดยตรง ที่มีทั้งโทษจำคุกและปรับแบบเฉพาะเจาะจง

สาระสำคัญของกฎหมายฉบับนี้ คือการกำหนดนิยามคำว่า “คุกคามทางเพศ” ให้ชัดเจนและครอบคลุมมากขึ้น เพื่อปิดช่องว่างทางกฎหมายที่เคยทำให้ผู้เสียหายจำนวนมากไม่สามารถเอาผิดผู้กระทำได้อย่างจริงจัง อีกทั้งยังสะท้อนการยอมรับในระดับนโยบายว่า การคุกคามทางเพศไม่ใช่เรื่องเล็ก แต่เป็นจุดเริ่มต้นของอาชญากรรมทางเพศที่รุนแรงกว่า

ที่มาของกฎหมายฉบับนี้ มาจากร่าง พ.ร.บ.กฎหมายต่อต้านคุกคามทางเพศ ซึ่งเสนอโดย ลิซ่า ภคมน หนุนอนันต์ และ สส. จาก พรรคก้าวไกล เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม 2567 ก่อนจะได้รับความร่วมมือจากหลายพรรคการเมือง รวมถึง พรรคภูมิใจไทย ที่เสนอร่างประกบ และร่วมกันพิจารณาปรับแก้จนผ่านการโหวตครบทั้ง 3 วาระในสภา

กฎหมายใหม่นี้กำหนดแนวทางสำคัญหลายประการ เช่น
• เพิ่มนิยาม “คุกคามทางเพศ” ให้ครอบคลุมทั้งการกระทำ คำพูด การติดตาม หรือการใช้อำนาจเหนือกว่า
• เปิดทางให้ศาลออก “คำสั่งงดเว้นการกระทำ” เพื่อคุ้มครองผู้เสียหาย เช่น สั่งแยกพื้นที่ หรือห้ามติดต่อ
• กำหนดโทษการคุกคามทางเพศในระดับรุนแรง เช่น การคุกคามเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี หรือการใช้อำนาจเหนือกว่า มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี และปรับไม่เกิน 30,000 บาท
• เพิ่มโทษการคุกคามทางเพศผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ หากทำให้ผู้อื่นหวาดกลัว เสียชื่อเสียง หรืออับอาย มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท

นักกฎหมายและนักสิทธิมนุษยชนมองว่า กฎหมายฉบับนี้เป็นก้าวสำคัญในการเปลี่ยนทัศนคติของสังคมไทย จากการมองการคุกคามทางเพศเป็นเรื่องเล็กน้อย ไปสู่การยอมรับว่าเป็นการละเมิดศักดิ์ศรีและสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ พร้อมส่งสัญญาณชัดว่า “คำพูด การกระทำ หรือการคุกคามบนโลกออนไลน์” มีความผิดตามกฎหมายจริง

การมีผลบังคับใช้ในวันนี้ จึงไม่ใช่แค่การเพิ่มโทษ แต่เป็นการประกาศจุดยืนของสังคมไทยว่า การคุกคามทางเพศไม่ควรถูกทำให้เป็นเรื่องปกติอีกต่อไป